Complexiteit en Cynefin Framework

Aantekeningen n.a.v. goed artikel "Eenvoud van complexiteit"

1. Makke problemen, waarvan doelen en oplossing bekend zijn
2. Getemde problemen, waarvoor doel en oplossing gevonden zijn
3. Wicked problemen, die moeilijk of onmogelijk op te lossen zijn als gevolg van onvolledige of tegenstrijdige belangen en vergaane, maar dikwijls onvoorspelbare consequenties.

Wicked is moeilijk vanwege:

• moeilijk  hele situatie te overzien
• moeilijk vast te stellen welke factoren een rol spelen
• moeilijk in te schatten wat de consequenties van voorgenomen stappen zijn

Hoe kunnen managers omgaan met complexiteit?

1. Andere methoden van toekomst voorspellen
   Traditioneel: extrapolatie
   Beter: overdenk toekomstige (disruptive?) ontwikkelingen
   Gevaar: Black Swans
2. Risico's verminderen
   Co-creatie met markt (long tail; allianties tussen bijv. autobouwers over zelfde chassis/motor)
   Gevoelige bedrijfsprocessen apart zetten
   Bespreken van missers en bijna-missers
   What-ifscenario's
3. Slimme afwegingen
   Intelligent failure: kleine investeringen doen waardoor je het recht (maar niet de plicht) houdt om verder te investeren (bijv. Google's betaversies)

Verder kun je zorgen voor een 'complexe persoonlijkheid' door bijvoorbeeld op een aantal totaal verschillende gebieden (een beetje) goed te zijn: enkele talen, muziekinstrument, sport, specifieke interesses

Bottom-line: complexe vraagstukken niet beantwoorden met complexe structuren (regels, procedures, structuren), maar juist met intuïtie en gezond verstand. Eenvoud is niet versimpeling, maar de weigering om dingen te compliceren.

Cynefin Framework

Een gedachtegang die de besluitvorming kan helpen is het Cynefin Framework

Filmpje over Cynefin Framework

In plaats van een categoriserend model - meestal een 2x2-matrix, is Cynefin [kunèfin] een 'sense-making' model.

Categoriserend

• framework is er, gegevens volgen
• gevaar subtiele verschillen verdwijnen tot het te laat is

Sense-making

• framework komt voort uit de gegevens

SIMPLE

Sense -> Categorize -> Respond

Hier gebruik je best-practices!

COMPLICATED

Sense -> Analyse -> Respond

Of experts inhuren

Hier gebruik je good practice (er zijn verschillende goeie manieren om 't aan te pakken; gevaar is dat je een bepaalde aanpak afdwingt en weerstand creëert)

COMPLEX

Probe -> Sense -> Respond

Save-fail experiments

Vooraf strategie/aanpak bepalen voor versterken en verzwakken van onderdelen

Emergent practise = 't komt eruit voort en is meestal uniek

CHAOTIC

Bewust => doel is innovatie

Ongepland=> doel is snelle stabilisatie van de situatie

Act -> Sense -> Response

Novell practice

DISORDER

Niet weten in welk domein je zit.

Als je het wel weet, weet je op welke manier je moet denken en handelen.

Gevaar is dat je handelt op de manier waarop je gewend bent te handelen.

Dus: wacht ff, 't is complex, dus moeten we onderzoeken

Of; wacht ff, 't is complicated, dus welke experts moeten we erbij halen

Main characteristics of a complex context:

• Unpredictability
• No right answers; emergent instructive patterns
• Unknown unknowns
• Many competing ideas
• A need for creative and innovative approaches

Your job in a complex context:

• Probe, sense, respond (see video for details)
• Create environments and experiments that allow patterns to emerge
• Increase levels of interaction and communication
• Use methods that can help generate ideas: 
• Open up discussion (through workshops and large group sessions); 
• set barriers; 
• stimulate attractors; 
• encourage disagreement and diversity; 
• manage starting conditions and monitor for emergence